Cù Lao Chàm – Với diện tích trên 15 km2 , Đảo Cù Lao Chàm (Hội An, Quảng Nam) bao gồm 8 hòn đảo lớn nhỏ, là một vùng sinh thái vừa có núi, có rừng, có biển với nhiều hệ động thực vật đa dạng, phong phú.Theo các nhà nghiên cứu khu dự trữ sinh quyển, du lịch Cù Lao Chàm có một đặc trưng đặc biệt đó là sự kết nối giữa thiên nhiên và di sản. Năm 2006, Cù Lao Chàm có 7 di tích Lịch sử Văn hóa được công nhận là di tích lịch sử văn hoá quốc gia. Hiện nay, Cù Lao Chàm đã được UNESCO ( Tổ chức Khoa học Văn hoá và Giáo dục thế giới) công nhận Cù Lao Chàm – Hội An là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Với những tiềm năng, thế mạnh đặc biệt đó, Cù Lao Chàm được ví như “Hòn ngọc giữa biển Đông”, hứa hẹn điểm đến của một thiên đường du lịch.
* Cù lao chàm nằm cách đô thị cổ Hội An khoảng 12 hải lý, Cù Lao Chàm được xem như “hòn ngọc giữa biển Đông”. Thiên nhiên ưu ái, ban tặng cho Cù Lao Chàm một bức tranh sơn, thủy tuyệt tác. Với 8 hòn đảo lớn nhỏ: Hòn Lao, Hòn Dài, Hòn Mồ, Hòn Lá, Hòn Tai, Hòn Ông, Hòn Khô, Hòn Khô Mẹ, Hòn Khô Con. Nằm trong khu vực địa lý với điều kiện tự nhiên thuận lợi vừa có núi, có rừng lại vừa có biển nên Cù Lao Chàm có hệ động, thực vật trên đảo hết sức phong phú, đa dạng. Theo số liệu điều tra, khảo sát, hệ thực vật trên đảo có 499 loài thuộc 352 chi, 115 họ của 5 ngành thực vật bậc cao với nhiều loại lâm sản quý như gõ, kiền kiền, dẻ, chua, mây… Có khoảng 228 loài cây làm thuốc thuộc 107 họ thực vật với nhiều loại dược liệu quý như mã tiền, sơn máu, ngũ gia bì, đặc biệt có 2 loài cây thuốc Nam quý hiếm nằm trong sách đỏ Việt Nam cần được bảo tồn là cây Cỏ nhung và cây Trầm hương…
Hệ động vật có 12 loài thú, 13 loài chim, 130 loài bò sát, 5 loài ếch nhái trong đó có Khỉ đuôi dài và Chim yến là hai loài được xếp vào sách đỏ của Việt Nam. Bao quanh đảo là những bãi cát tuyệt đẹp nằm sát biển quanh năm chan hoà nắng gió đại dương. Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm có 165 ha là bãi san hô với nhiều màu sắc với 135 loài thuộc 35 giống, có 6 loài được ghi nhận lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam nơi đây còn là nơi trú ẩn của 202 loài cá và nhiều loại hải sản khác như tôm hùm, ốc hương, ngọc trai, đồi mồi, ốc vú nàng…
Về văn hoá, tại Cù Lao Chàm cách đây trên 3000 năm đã có cư dân sinh sống, sự đa dạng văn hoá thể hiện sự có mặt của các yếu tố văn hoá miền núi, miền biển, sông nước, hải đảo, sự giao thoa giữa các nền văn hóa bản địa với văn hoá Trung Hoa, Nhật Bản, Phương tây… Là một bộ phận di sản hết sức quý giá, kết tinh của mấy nghìn năm lịch sử với những đặc thù riêng mà không phải vùng đảo nào ở nước ta cũng như trên thế giới có được.
Ngoài ra Cù lao Chàm còn có rất nhiều di tích lịch sử văn hoá, tôn giáo, tín ngưỡng như: Chùa Hải Tạng, khu thờ Phật Bà Quan âm Bồ Tát, Thiên Hậu Thánh Mẫu, Lăng Ông, Miếu Bà, Miếu Tổ nghề yến, Hòn Bao Gạo, suối Tình, suối Mơ, Cậu Tài, Cậu Đức… là những nhân vật có trong truyền thuyết ở đảo. Bên dưới làn nước trong xanh chứa đựng một kho tàng văn hoá Việt Nam mà cách đây hơn chục năm, các ngư dân khi đánh cá trên biển đã tình cờ phát hiện một lượng cổ vật vô cùng phong phú tới hàng trăm nghìn chủng loại bao gồm các loại bát, đĩa, ấm , choé, lư hương, tượng thờ và tiền cổ xưa… trong một con tàu cổ bị chìm cách đây gần 5 thế kỷ. Các dấu tích này đã minh chứng mối liên hệ hiển nhiên giữa con đường tơ lụa trên biển đi qua thương cảng Hội An sầm uất.
Với những món quà vô giá mà thiên nhiên và con người đã ban tặng, danh thắng quốc gia Cù Lao Chàm đã lập bộ hồ sơ trình UNESCO công nhận là Khu Dự trữ Sinh quyển Thế giới có Đề án xây dựng thành Khu du lịch đặc biệt mang tầm quốc gia và quốc tế, nơi đây đã bắt đầu trở thành “thiên đường du lịch”, là điểm đến yêu thích của du khách trong và ngoài nước. Lượng khách đến Cù lao Chàm càng ngày càng tăng, vào mùa du lịch, mỗi ngày hòn đảo xinh đẹp này đón khoảng vài nghìn lượt khách, trong đó có đến 70% là du khách nước ngoài.
Từ Cảng Cửa Đại, lên tàu Cao tốc chỉ khoảng hơn 20 phút du khách đã đặt chân tới đảo với núi cao, rừng thẳm, cát trắng, biển xanh. Cù Lao Chàm như một viên đá quý chưa được các nghệ nhân gọt dũa. Tất cả các di tích, danh thắng cho đến sản vật, chim cá ở quần đảo này đều hết sức hoang sơ, vẹn nguyên vẻ xù xì, thô ráp của thời gian nhưng lại vô cùng hấp dẫn bởi chính phần hồn của đảo. Đến Cù Lao Chàm, du khách tha hồ vùng vẫy, đắm mình thưởng ngoạn cái tận cùng của sự thư giãn trong làn nước biển trong xanh. Chèo thuyền kayak; Làm một tour qua các bãi đá; đến đảo Yến để ngắm nhìn từng đàn chim bay về làm tổ, tạo nên “mỏ vàng” trên đảo; đến Bãi Ông, Bãi Hương tắm biển, lặn biển để thưởng ngoạn vẻ đẹp rực rỡ của từng đám san hô nhấp nhô với ngũ sắc đỏ, trắng, xanh, vàng, lập lờ giữa biển xanh, cát trắng, sau đó sẽ là phơi nắng và thoả thuê ngắm đảo.
Nhiều nhà nghiên cứu cũng như du khách nước ngoài đánh giá biển Cù Lao Chàm không hề thua kém các bờ biển nổi tiếng trên thế giới như Phukệt, Pataya. Hơn thế nữa, Cù Lao Chàm còn có núi, có rừng, có thác nước. Vui vầy no nê với biển, du khách có thể tản bộ trên các con đường ngoằn nghèo rợp bóng cây xanh để thưởng ngoạn thú leo núi, đến thăm những hang động, chùa chiền u tịch nằm sâu dưới những tán cây rừng rậm rạp…
Gặp bất cứ người dân nào trên đảo, du khách cũng có thể được nghe kể về sự tích chim Yến, Ông tổ nghề yến, Bãi Chồng, suối Tình, suối Mơ… cũng như những truyền thuyết ngàn xưa đã làm nên một thiên đường du lịch. Khi đã mệt nhọc với trò chơi lặn biển, leo núi, du khách có thể dừng chân ghé vào bất cứ nhà dân nào trên đảo để cùng làm ngư phủ đan, vá lưới và nghe hát hò khoan, đối đáp trong lúc chuẩn bị thuyền bè cho chuyến đi biển vào sáng sớm ngày mai. Mặt trời đứng bóng, cũng là lúc chủ nhân của đảo bày biện những đặc sản của Cù Lao, ngoài những con cá hấp tươi rói mới được vớt lên từ biển, còn có cua đá rang me đỏ tươi, mực luộc trắng ngần, vú sao, vú nàng nướng thơm lựng, nếu thiếu những đĩa rau rừng tập tàng, bên cạnh chén mắm nêm thơm cay được chế biến từ chính những con cá cơm trên đảo thì không thể có đúng nghĩa một bữa cơm của đảo. Khi đã no nê, du khách có thể ngả lưng trên những cánh võng đã được giăng sẵn trong các rừng dừa sát biển và chìm sâu vào giấc ngủ trưa trong tiếng rì rầm, vi vu ngàn năm của biển.
Lượng khách du lịch đến ngày càng đông, các hoạt động du lịch ngày càng diễn ra mạng mẽ tại vùng đảo Cù Lao Chàm đã đặt ra áp lực đối với các cấp chính quyền tỉnh Quảng Nam, thành phốHội An và xã đảo Cù lao trách nhiệm nặng nề trong việc gìn giữ và bảo vệ môi trường. Một hệ thống xử lý rác thải hiện đại đang được khẩn trương triển khai xây dựng dưới sự giúp đỡ của chính phủ Pháp.
Tiếng là diện tích đảo trên 15 km2 nhưng chủ yếu là núi rừng, còn đất đai xây dựng không có bao nhiêu, chỉ có vài rẻo nhỏ nơi Bãi Làng, Bãi Hương, Âu thuyền đã kín nhà dân. Thiếu đất để xây dựng các khách sạn, nhà nghỉ, nơi lưu trú, dịch vụ thiếu thốn trong khi khách đến ngày một đông. Hình thức phổ biến, chủ yếu để giải quyết khó khăn này hiện nay ở Cù Lao Chàm là nhân dân trên đảo tổ chức cung cấp trực tiếp các dịch vụ phục vụ khách du lịch như: lưu trú tại nhà (Home Stay), phục vụ ăn uống, giới thiệu và bán các loại hàng đặc sản của đảo, tổ chức các trò chơi dân gian của ngư dân trên đảo như bơi thúng, lắc thúng, kéo lưới; cải tiến tàu đánh cá thành tàu vận chuyển khách tham quan trên đảo… đây là hình thức khá quan trọng của cộng đồng tham gia vào du lịch. Dưới sự hướng dẫn của các nhà quản lý du lịch, các hoạt động này ngày càng trở nên chuyên nghiệp.
Môi trường sinh thái với hệ động, thực vật đa dạng, phong phú và cảnh đẹp hoang sơ, huyền ảo, báu vật mà thiên nhiên đã ban tặng, là máu thịt của đảo, bằng giá nào cũng phải giữ gìn cho được. Đã có một thời, chính quyền Hội An mất ăn, mất ngủ vì người ta đổ xô đến Cù Lao Chàm để khai thác cây Cỏ nhung, một loại thuốc Nam đặc biệt quý hiếm bán sang Trung Quốc có giá vài trăm nghìn đồng một kg, rồi đánh bắt cá Chình trên đảo, cá càng nhỏ, giá càng cao có khi tới vài triệu đồng một ký. Đến Cua đá, một sản vật trước đây vốn rất bình thường, dân dã ở Cù Lao Chàm, giá chỉ khoảng mươi nghìn một ký thì nay đã lên đến cả trăm ngàn, vậy là người ta lại đổ xô đi tìm cua đá, vì thế mà cua không kịp sinh sôi, nảy nở … Số phận các loài khác như ốc hương, vú sao, vú nàng, bào ngư, hải sâm cũng không có may mắn hơn cua đá, cá chình vì kỹ năng đánh bắt ngày càng hiện đại hơn.
Còn nữa, đó là nạn bẻ san hô, nhiều du khách nước ngoài đã hết sức tức giận khi thấy khách du lịch Việt Nam sau khi lặn biển đã bẻ vài cành san hô với nụ cười mãn nguyện đem về làm kỷ niệm, họ đề nghị chính quyền cần có biện pháp thật nghiêm khắc, phạt thật nặng như đất nước của họ đã từng làm đối với những kiểu du lịch phá hoại môi trường như vậy. Hội An đã thành công lớn trong việc bảo tồn, giữ gìn, nâng niu và phát huy giá trị của Đô thị cổ, với kinh nghiệm và tính kỷ luật nghiêm minh, quyết tâm sắt đá bằng mọi giá phải bảo vệ, gìn giữ cho được những gì vốn có của Cù Lao, đến nay những tồn tại trên cơ bản đã được khắc phục, Cù Lao Chàm đang và mãi vẫn là thiên đường, bình yên và xanh mãi và thực sự trở thành “Thiên đường du lịch” mang tầm quốc gia và quốc tế.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét